F05 - Heer en Meester (Jan J. Luden)

Hieronder de tekst uit de nog te publiceren routegids. Het betreft de cursieve letters A t/m I (geplaatst in een rechthoekje) op bovenstaand kaartje. De nummering (in een cirkeltje) op het kaartje verwijst naar andere knooppunten.

De twee meest markante Heumenaren uit het recente verleden zijn ongetwijfeld de beeldhouwer Jac Maris en de rentenier Jan Jacob Luden. Beiden leefden met grote dromen, maar in menig opzicht waren ze elkaars tegenpolen. Maris die zijn hele leven hard heeft moeten werken voor zijn boterham, maar die een prachtig oeuvre heeft gecreëerd. Luden die in een paar decennia een familiekapitaal van enkele miljoenen erdoor heeft gejaagd en die tamelijk berooid op een appartement in Brussel aan zijn einde kwam. A De fietstocht begint en eindigt bij het punt waar hun carrières samenkomen: bij het Ateliermuseum Jac Maris. Het gebouw is door Jan Luden in 1914 op die plek neergezet en Maris kwam er in 1926 wonen en werken. B. Op weg naar de oude dorpskern passeren we een nieuwbouw wijk waar sinds 2019 Jac Maris wordt geëerd met een straat die zijn naam draagt. C Van het Marishuis gaat het naar de fundamenten van het kasteel van Heumen waar Luden in 1900 vanuit het westen van het land neerstreek. Hij meende hier wat pretentieus de titel ‘Heer van Heumen’ aan te mogen ontlenen. D Dan fietsen we in Heumen langs een hofje met een gevelreliëf dat oorspronkelijk op het gebouw van de Rabobank zat en daar de spaarzin der burgers aanmoedigde. E Op het kerkplein zien we een sculptuur met twee volwassenen die een kind beschermen: ‘Tempel van het gezin’. F Voorts gaat het langs het oude Joriskerkje waar een historisch reliëf sinds 1939 het nationaal oranjegevoel aanwakkert en naar het oorlogsmonument bij de sluis dat aan de rampspoed der Tweede Wereldoorlog herinnert. G Bij de sluis staat een verzetsmonument van beeldhouwer Jac Maris H Na een paar kilometer fietsen is het volgende hoogtepunt het Jachtslot op de Mookerhei, een megalomaan speeltje van Jan Luden. I Tot slot terug naar het Marishuis. Daar liggen aan de overkant van de weg nog de resten van een vogellaboratorium van Luden. En naast het museum staat het Jachthuis waar Luden zelf nog heeft gewoond en vanwaar hij ging jagen in de bossen rondom. Op de pui prijkt het kleurrijke familiewapen van Luden, symbool van de glorie van weleer. Alles bijeen toont de fietstocht een paar hoogstandjes van kunst en architectuur en wat nog over is van een eeuw dromen en illusies.